هر چه به زمان برگزاری آزمون سراسری نزدیکتر میشویم، بیشتر شاهد اینگونه گلایهها از سوی داوطلبان هستیم؛ داوطلبانی که میگویند مدت زمان خوابشان بیشتر از گذشته شده است و غیر از کلاس درس، که به زور چشمهایشان را باز نگه میدارند، مابقی ساعات روز را یا خواب آلوده هستند و یا در خواب سیر میکنند و در واقع اصلاً دلشان نمیخواهد که از رختخواب بیرون بیایند و حال و حوصلۀ انجام هیچ کاری را نیز ندارند.
باید گفت که عامل خواب آلودگی، میتواند مسایل مختلف فیزیولوژی مثل: کمبود ویتامین گروه ب یا د، عفونت، آلرژی، کم خونی، به هم ریختگی هورمونی، کم آبی بدن و فشار خون پایین باشد. در کل، هر نوع بیماری حاد و مزمن سیستمیک مانند: مشکلات تیروییدی، کلیوی، رماتیسم، دیابت، خونی و سایر اختلالات عضوی، که یک یا چند عضو بدن را درگیر کند، خستگی مزمن را به همراه دارد؛ به همین دلیل، ما به دوستانی که چنین مشکلی دارند، پیشنهاد میکنیم که در مرحلۀ اول به پزشک مراجعه کنند تا از سلامت جسمانی خود مطلع گردند؛ اما اگر با وجود سلامت جسمانی، باز هم احساس خواب آلودگی مفرط دارند، این احساس میتواند به دلیل شرایط روحی و روانیشان باشد. در این سری از مقالات دلایلی چند را که میتواند عامل این حس خواب آلودگی باشد، بررسی میکنیم:
نداشتن هدفی ارزشمند
بدون داشتن هدفی که بتوان روی آن تمرکز کرد، ذهن انسان دایماً در حال تاخت و تاز است و این امر باعث میشود تا کاملاً از لحاظ روحی خسته و کسل گردد. هیجان و شور و اشتیاق، باتری روح انسان را شارژ میکند و بدون داشتن هدف، انرژی انسان به بیهودگی صرف میشود. به همین دلیل است که وقتی روی برنامهای کار میکنید که به آن علاقه دارید، میتوانید کمتر بخوابید و زحمت بیشتری برای آن بکشید. افکار ما، انرژی هستند و اگر انرژیتان بازسازی نشود، احساس کسالت و بیحالی میکنید؛ در واقع، عدم تمرکز روی یک هدف ارزشمند، باعث میشود که افکار منفی، آزادانه در ذهنتان پرسه بزنند و انرژی شما صرف افکار منفی شود و همین امر، شما را به شدت بیحال میکند.
اگر راهی برای خروج افکار منفی نداشته باشید، به مرور در معرض افسردگی قرار میگیرید. در این زمان، تنها ترس و نگرانی و اضطراب در ذهن شما موج میزند، و از آنجایی که هیچ هدف ارزشمندی وجود ندارد تا توجه شما را به خود جلب کند، مسایل ناچیز برایتان اهمیت زیادی پیدا میکنند و به شدت آزارتان میدهند و احتمالاً در خواندن و به دست آوردن اطلاعات جدید مشکل خواهید داشت و مدام به فکر فرار از شرایط زندگی خود هستید و خواب را بهترین گزینه برای فرار کردن و ندیدن و ندانستن شرایط خود میپندارید.
رؤیا پردازی و داشتن آرزوهایی دور از دسترس
عدهای از جوانان، به جای هدفگذاری و برنامهریزی برای رسیدن به آن، به رؤیا پردازی روی میآورند و تصور میکنند که رؤیا پردازی و سیر در آرزوها، همان هدفمندی است؛ در حالی که رؤیا پردازی با هدفمند بودن کاملاً متفاوت است. فردی که هدف دارد، بین آن جایی که هست و آن جایی که میخواهد باشد (هدف مطلوب)، یک مسیر کاملاً عملیاتی ترسیم میکند و هر روز سعی میکند تا حداقل یک گام به سمت هدفش بردارد؛ اما فرد رؤیا پرداز فقط در «ای کاشها» سیر میکند و کاری برای تحقق آرزوهایش انجام نمیدهد و نقشۀ مشخصی از مبدا، مسیر و مقصد خود ندارد؛ در نتیجه، در گذر زمان پیشرفتی نمیکند و از این عدم پیشرفت کلافه میشود و دچار بیحوصلگی، کلافگی و احساس خواب آلودگی میشود.
داوطلبی که آرزوی کسب رتبهای خوب در آزمون سراسری و پذیرش در بهترین رشته محلها را دارد، اما تلاشی مناسب با آرزوی خود نکرده است، این روزها دچار حس ناامیدی میشود و برای فرار از واقعیت موجود، ناخودآگاه به خوابیدن و فراموش کردن وضعیت خود، پناه میبرد.